U dorosłego człowieka powierzchnia skóry zajmuje od około 1,5 do 2m2. Skóra jest największym narządem ciała człowieka. Pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Skóra chroni przed wnikaniem drobnoustrojów, oddziaływaniem czynników mechanicznych, chemicznych i fizycznych. Pełni funkcję termoregulacyjną, syntezuje witaminę D3 oraz odbiera bodźce z otoczenia.

Budowa skóry

Skóra składa się z naskórka, ze skóry właściwej oraz tkanki tłuszczowej podskórnej.

– Naskórek to najbardziej zewnętrzna warstwa skóry. Podlega on cyklicznej odnowie. Cykl z reguły trwa 26-28 dni. Naskórek ma pięć warstw.
– Skóra właściwa to warstwa znajdująca się między naskórkiem, a tkanką podskórną. W skórze właściwej znajdują się naczynia krwionośne, zakończenia nerwowe i przydatki skóry.
– Tkanka podskórna oddziela skórę właściwą od znajdujących się pod nią ruchomych struktur.

Funkcje skóry

Skóra pełni funkcje, które są istotne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Chroni wnętrze organizmu i jego organy oraz pozwala zachować równowagę pomiędzy ustrojem, a otoczeniem. Dodatkowo skóra tworzy skuteczną barierę oddzielającą organizm od świata zewnętrznego, oczywiście o ile nie jest uszkodzona. W poprzednim artykule pisaliśmy o tym jak dbać o cerę.

Jakie dokładnie funkcje pełni skóra?

  • Funkcja ochronna – skóra chroni przed:
    • czynnikami mechanicznymi,
    • czynnikami chemicznymi,
    • zimnem,
    • ciepłem,
    • promieniowaniem UV,
    • nadmierną utratą wody,
    • nadmiernym uciskiem,
    • otarciami,
    • substancjami chemicznymi,
    • drobnoustrojami.
  • Funkcja percepcyjna – skóra odbiera bodźce dochodzące z otoczenia i przekazuje je dalej do układu nerwowego. Dzieje się to za pomocą zakończeń nerwowych znajdujących się w skórze. Skóra jest wrażliwa na temperaturę i ból, dzięki czemu ostrzega przed działaniem szkodliwych czynników.
  • Funkcja termoregulacyjna – skóra bierze udział w termoregulacji organizmu, dzięki czemu pozwala zachować optymalną temperaturę ciała. Funkcję tą zawdzięcza znajdującym się w skórze naczyniom krwionośnym, włosom oraz gruczołom potowym. Pod wpływem ciepła naczynia krwionośne się rozszerzają, dzięki czemu oddawane jest z nich więcej ciepła. Wytwarzany jest wtedy pot, który parując obniża temperaturę ciała. Odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku bardzo niskiej temperatury. Naczynia krwionośne zwężają się, a mieszki włosowe się zaciskają, minimalizując w ten sposób straty ciepła.
  • Funkcja resorpcyjna – skóra nie tylko zabezpiecza przed nadmiernym odparowywaniem wody. Naskórek posiada zdolność do resorpcji (wchłaniania) niektórych substancji zawartych w kosmetykach. Mieszki włosowe oraz gruczoły również ułatwiają przenikanie substancji.
  • Funkcja diagnostyczna – skóra stanowi zwierciadło stanu naszego organizmu. Na jej stan wpływa wiele czynników. Reaguje ona na nadmiary i niedobory substancji oraz hormonów. Dzięki obserwacji stanu skóry możemy dowiedzieć się o alergiach i ukrytych chorobach. Przykładowo ze stanu skóry możemy odczytać czy nasz organizm jest odpowiednio nawodniony. Dodatkowo niektóre choroby uwidaczniają się na skórze, na przykład choroby tarczycy.

1. Normalna

    • Cera normalna jest najrzadziej występującym rodzajem cery.
    • Skóra jest gładka, o jednolitym kolorycie. Nie przesusza się, ani nie przetłuszcza – zachowuje balans.
    • Pielęgnacja opiera się na delikatnym oczyszczaniu i nawilżaniu.
    • W pielęgnacji skóry normalnej można skupić się na pielęgnacji przeciwstarzeniowej.

2. Sucha

    • Tendencja do występowania suchej skóry może być dziedziczona. 
    • Cera sucha jest zazwyczaj napięta, cienka, szorstka i matowa. Może się łuszczyć, swędzieć i piec, jeśli nie jest odpowiednio pielęgnowana. Często cechuje się żółtym odcieniem i większą wrażliwością. Łatwo się odwadnia i ulega uszkodzeniom. Rzadko lub w cale nie występują na niej wypryski. 
    • W skórze suchej występują niewłaściwe wiązania wody oraz słabiej utrzymuje się ona w warstwie naskórka.
    • Dodatkowo sucha cera wydziela zbyt małe ilości sebum co zaburza jej barierę hydrolipidową.
    • Przesuszona skóra może być wynikiem wystawiania jej na niesprzyjających warunki klimatyczne. Suche i zanieczyszczone powietrze, promieniowanie UV, czy gorące kąpiele działają negatywnie na suchą skórę. Najlepiej je zminimalizować.
    • Nieodpowiednia pielęgnacja, bądź w ogóle jej brak, może przesuszać cerę.
    • Duży wpływ na nawilżenie skóry mają hormony, choroby przewlekłe oraz wiek.
    • Pielęgnacja suchej skóry wymaga sporej uwagi. Zalecane jest delikatne oczyszczanie (przy użyciu niedrażniących preparatów), odżywianie i nawilżanie. Na rynku istnieje cała gama kosmetyków do pielęgnacji cery suchej. Podczas pielęgnacji powinniśmy skupić się na odbudowywaniu jej płaszcza hydrolipidowego. Należy pamiętać o zbilansowanej diecie oraz piciu odpowiedniej ilości wody w ciągu dnia.

3. Tłusta

    • Skóra tłusta jest przeciwieństwem skóry suchej.
    • Jest gruba, błyszcząca, w ziemistym kolorze. Na jej powierzchni widoczne są rozszerzone pory. Bardzo często występują na niej wypryski, zaskórniki otwarte oraz zamknięte. Skóra tłusta po nocy jest pokryta wyczuwalną warstwą sebum.
    • Cera tłusta wytwarza nadmiar sebum. Czynniki genetyczne, stres, zaburzenia hormonalne to niektóre z czynników, które mogą wpływać na wytwarzanie nadmiaru sebum. Do takiego stanu może przyczynić się również nieodpowiednia pielęgnacja skóry, niedobory witamin, czy niewłaściwa dieta.
    • W pielęgnacji skóry tłustej zalecane jest stosowanie delikatnego, ale również dokładnego oczyszczania. Codzienne stosowanie kosmetyków o działaniu nawilżającym jest bardzo ważne. Taki sposób pielęgnacji cery tłustej może w znaczącym stopniu ograniczyć wydzielanie łoju. Pielęgnacja cery tłustej jest często przeprowadzana niepoprawnie przy użyciu agresywnego oczyszczanie (np. mocnymi środkami myjącymi). Podrażniona i oczyszczona z sebum skóra, otrzymuje wtedy sygnał o konieczności produkcji jeszcze większej jego ilości. Uzyskuje się wtedy efekt odwrotny do zamierzonego, a zamierzonym jest wytwarzanie mniejszej ilości sebum.

4. Mieszana

    • Cera mieszana jest to najbardziej powszechnym rodzajem cery.
    • Jest mieszanką dwóch lub kilku rodzajów cer. Najczęściej spotykaną sytuacją jest: skóra w strefie T (nos, czoło i broda) ma cechy skóry tłustej, a na policzkach i skroniach występuje skóra normalna lub z tendencją do przesuszania się.
    • W skórze mieszanej mamy do czynienia z brakiem równowagi hydrolipidowej. Na występowanie takiego stanu mają wpływ między innymi predyspozycje genetyczne, niewłaściwa pielęgnacja, a także dieta i styl życia.
    • W pielęgnacji cery mieszanej należy stosować delikatne oczyszczanie. Nie powinno się dodatkowo podrażniać skóry. Należy skupić się na jej nawilżeniu. Wtedy skóra sucha na policzkach i skroniach się odżywi, a skóra w strefie T się wyciszy.

Jakie są podtypy cery?

  • Dojrzała

    • Cera dojrzała jest charakterystyczna dla osób starszych.
    • Skóra dojrzała utraciła jędrność i elastyczność, ponieważ zanikają w niej włókna kolagenowe, elastynowe oraz kwas hialuronowy. Jest także gorzej odżywiona poprzez zwolniony metabolizm. Typowe przy cerze dojrzałej jest opadanie kącików oczu i ust, pogłębione bruzdy, czy zmarszczki. Skóra staje się cienka, sucha i mogą występować na jej powierzchni przebarwienia oraz zrogowacenia.
    • Przyczyną powstawania cery dojrzałej jest nic innego jak upływ czasu. Z biegiem lat traci się włókna elastynowe i kolagenowe. Pewne czynniki wpływają na przyśpieszenie starzenia się skóry.  Są nimi przykładowo spożywanie alkoholu w nadmiarze, palenie papierosów. Niezdrowy styl życia i dieta, niewłaściwa pielęgnacja, czy choroby ogólnoustrojowe mogą przyśpieszyć proces starzenia się skóry.
    • O skórę dojrzałą należy szczególnie dbać, ze względu na zmniejszoną absorpcję. Należy chronić ją przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych. Dodatkowo dostarczać składniki odżywcze i nawilżające zawarte w kosmetykach. Do pielęgnacji cery dojrzałej przydadzą się takie substancje jak kwas hialuronowy, witamina C i E, koenzym Q10, oleje oraz retinol.

  • Wrażliwa

    • Skóra wrażliwa cechuje się nadmierną reakcją na czynniki chemiczne, fizyczne, psychologiczne, hormonalne oraz inne zewnętrzne takie jak jedzenie.
    • Odczuwane może być uderzenie ciepła, szczypanie, mrowienie, czasem również świąd. Skórze takiej może towarzyszyć rumień, odczuwanie dyskomfortu. Reakcje takie są wywoływane przez bodźce, które przy normalnej skórze nie wywołują takich reakcji. Nie należy jej jednak mylić ze skórą alergiczną. Reakcja alergiczna następuje po pewnym czasie od działania czynnika ją wyzwalającego. Skóra wrażliwa reaguje natychmiastowo
    • Występowanie cery wrażliwej może być związane z predyspozycjami genetycznymi. Może także być wynikiem niewłaściwej pielęgnacji.
    • Skóra wrażliwa ma zaburzone działanie naturalnej funkcji obronnej. Skóra nie zabezpiecza przed czynnikami zewnętrznymi i nie utrzymuje nawilżenia.
    • Pielęgnacja skóry wrażliwej powinna opierać się na delikatnych preparatach oczyszczających i pielęgnujących. Bardzo ważne jest odbudowanie naturalnej bariery hydrolipidowej skóry, która ma za zadanie ją chronić. Należy unikać ostrych peelingów i pocierania twarzy. Może to dodatkowo pobudzić cerę.

  • Naczynkowa

    • Skóra naczynkowa jest cienka. Naczynia krwionośne znajdują się płytko przez co są bardziej widoczne. Naczynka te w dodatku są kruche, przez co mają skłonność do pękania. Na powierzchni cery wrażliwej występują zmiany rumieniowe o charakterze czasowym lub stałym. Najczęściej rozszerzone i popękane naczynka są widoczne na policzkach oraz grzbiecie i płatkach nosa.
    • Bardzo często powodem posiadania cery naczynkowej są czynniki genetyczne. Problem ten częściej dotyka kobiet. Estrogeny bezpośrednio wpływają na rozszerzanie się naczyń krwionośnych. Dodatkowo skóra naczynkowa może towarzyszyć różnym chorobom takim jak łojotokowe zapalenie skóry czy trądzik różowaty. Wystawiania skóry na bardzo niskie lub bardzo wysokie temperatury może zwiększyć widoczność naczynek. Ponadto oczywiście niezdrowa dieta, picie dużych ilości alkoholu, czy też palenie papierosów może powodować cerę naczynkową.
    • W pielęgnacji skóry naczynkowej stawia się na stosowanie substancji mających za zadanie wzmocnić naczynka. Wyciąg z kasztanowca, wyciąg z arniki, witamina C to przykłady takich substancji. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu substancji aktywnych takich jak kwasy czy retinol. Mogą one dodatkowo pogorszyć stan cery. Odradzane jest również mocne pocieranie skóry, ekspozycja na zimno czy na promieniowanie UV. Zakazane jest wykonywanie niektórych zabiegów – np. mikrodermabrazja, dermabrazja, zabieg z użyciem bańki chińskiej, depilacja woskiem itd.

  • Trądzikowa

    • Cera trądzikowa od lat kojarzona była z przetłuszczającą się skórą i wiekiem młodzieńczym. Niekoniecznie tak musi być. Coraz powszechniejszym staje się, że trądzik dotyka ludzi po 30, a nawet 40 roku życia.
    • Trądzik może dotknąć, każdą skórę, która jest niewłaściwie pielęgnowana. Pojawiają się wtedy na powierzchni skóry zmiany. Wyróżniamy trzy rodzaje zmian: zapalne, niezapalne oraz pozapalne. Zmiany zapalne to krosty, cysty, grudki, nacieki ropne. Zmiany niezapalne to zaskórniki otwarte i zamknięte. Natomiast zmiany pozapalne to blizny i przebarwienia po wygojonych zmianach zapalnych.
    • Do powstawania trądziku przyczynia się wiele czynników. Może być to genetyczna przypadłość. Trądzik może również towarzyszyć przy zaburzeniach hormonalnych (dlatego często występuje w okresie dojrzewania). Wpływ na powstawanie zmian ma również stres, zła dieta i niewłaściwy tryb życia.
    • Skórę trądzikową należy dokładnie oczyścić dwa razy dziennie. Bardzo ważne jest aby używać środków nieuszkadzających bariery hydrolipidowej. Zbyt agresywne oczyszczanie powoduje przesuszanie się skóry co z kolei wywołuje zwiększoną produkcję łoju. Nieprawidłowe działanie gruczołów łojowych jest jedną z przyczyn powstawania trądziku. Należy stosować preparaty wpływające bezpośrednio na trądzik takie jak np.: retinol, niacynamid, cynk, kwasy, nadtlenek benzoilu oraz antybiotyki (zapisane przez lekarza dermatologa). Nawilżanie cery trądzikowej jest bardzo ważne.

 

Każdy rodzaj skóry potrzebuje odpowiednio dobranej pielęgnacji do jej potrzeb. Podstawą pielęgnacji skóry jest dokładne, a zarazem delikatne oczyszczanie i stosowanie preparatów o działaniu nawilżającym. Ważne jest również dopasowanie substancji aktywnych wspomagających stan i wygląd skóry. Niezbędnym elementem jest codzienne stosowanie kremu UV w celu chronienia skóry przed niekorzystnym działaniem promieni słonecznych. Dbanie o skórę jest bardzo ważne. Na rynku znajduje się wiele urządzeń, które pomagają w utrzymaniu lepszej kondycji naszej skóry. Przeczytaj o peelingu kawitacyjnym Haxe. To tak na prawdę urządzenie 3w1, które oczyszcza, nawilża i liftinguje skórę!